Vroeger dacht ik in termen als 'de rest van de wereld en ik'. De rest van de wereld was verheugd en opgetogen dat het weer kerst was terwijl de glinstering en gelukkigheid mij in het gezicht sloegen. In mijn puberjaren en als jong volwassene werd met het korten van de dagen mijn somberheid groter. De andere gezinsleden hadden zo hun eigen perikelen. Ik vond het niet gezellig, de harmonie was ver te zoeken terwijl dát was waar ik zo naar verlangde. Kerst legde daar nog eens een vergrootglas op. Ik speelde mee in een ongeregisseerd toneelstuk. Schrijnend. Gelukkig was er alcohol, niet heel veel ofzo, gewoon een feestelijke fles. Gelukkig waren er menu's en boodschappen te doen. Gelukkig was er heel veel anders wat aandacht moest krijgen, de eenzaamheid bedekkend.
Toen ik het eenmaal durfde stopte ik met kerstfeest vieren. Rigoureus. Kerst sucks en ik ga friet halen! Wist ik veel dat (toen) de frietboer met kerst dicht was. Dat voedde mijn verzet nog meer! Ik zou er niet meer aan meedoen! Ondertussen bluste de alcohol de vonken van verlangen. Gezelligheid, harmonie, geborgenheid, het zat er nou eenmaal niet in. Om het mijzelf wat makkelijker te maken zorgde ik meestal dat ik moest werken of op vakantie was. Dan was het ook niet zo ingewikkeld om tegen een ander te zeggen dat ik er niet zou zijn, dat ik niet langs zou komen.
Inmiddels weet ik dat de manier waarop ik kerst beleefde niet uniek is. Verre van dat. Steeds meer mensen erkennen dat het plaatje dat we zien in films, horen in de liedjes en menen te moeten creëren volgens de bladen, een suikerlaagje is. De decoratie als hoofdrolspeler, het koekje, waar het uiteindelijk om zou moeten gaan, onzichtbaar. Zo kerstfeest vieren, daar zou je tegen op kunnen zien. Zeker als je er niet meer bij wil drinken. Zonder alcohol wordt de waarheid voelbaar, het koekje onder de suiker substantieel.
Mijn weerzin tegen kerst is tegenwoordig verdwenen. Ik kan er zelfs naar uitkijken. Ik zie en hoor om me heen allerlei uitingen die ik verafschuw, er zijn verschillende triggers die in contact staan met mijn oude ervaringen en me direct terug kunnen werpen in die gevoelens van depressie en verzet. En ik kan zeggen: 'au, wat was dat toen pijnlijk'!.
Nu is nu en nu is het anders. De laatste jaren, nuchter, is kerst en oud- en nieuw een tijd geworden waarin donkerte en stilstand centraal staan. Jaap Voigt schrijft er ook over in zijn Seizoenen boek. Van 24 december tot 6 januari staat de natuur stil. De statische fase is een keerpunt, als het einde van de slinger van de klok voordat hij weer terugvalt. Wanneer de natuur zo stil is, kun je dat als uitnodiging zien de donkerte en stilte in jezelf op te zoeken. Als er een afkeer is van valse hitjes, wanstaltige kerstversieringen en stress om een suikerlaagje in stand te houden, vertrouw dat dan. Je bent waarschijnlijk afgestemd op de natuurlijke energie van de 12 heilige nachten.
Zo waren Jan en ik de afgelopen jaren op Le Puy Ardouin, onze plek in Frankrijk. Zonder familie en zonder gasten. Het enerverende hoogtepunt was een bezoekje aan de Brico Pro, de Franse Gamma. Dit jaar zullen we voor het eerst samen met kerst in Nederland zijn. We gaan familie opzoeken, met vrienden afspreken, samen zijn en af en toe alleen. En ik ga koekjes bakken. Zonder suikerlaagje.
10 vragen voor 100% sober spirit
Wil jij dit jaar niet op de automatische piloot (in actie of reactie) de decembermaand ingaan? Wil je niet bezig zijn met vermijden en tijd nemen voor je natuurlijke energie en autonomie?
Hier zijn 10 vragen die je helpen je feestdagen op jouw favoriete manier in te richten. Het idee van de vragen is om met een frisse blik te kijken naar de eindeloze mogelijkheden die er zijn. Kijk of je deze vragen kunt beantwoorden los van hoe je tot nu toe de feestdagen hebt doorgebracht.
Je kunt de antwoorden opschrijven in een schaal, bij vraag 1 ziet dat er zo uit:
Heb je behoefte om:
alleen te zijn ———————————————————————————— met anderen te zijn
Je kunt ook wat mijmeren over de vragen en kijken waar je aandacht blijft hangen.
- Heb je behoefte om alleen/met anderen te zijn?
- Wie zou je willen ontmoeten in december/wie wil je niet ontmoeten in december?
- Vind je het fijn om voor anderen te zorgen/vind je het fijn om verzorgd te worden?
- Heb je behoefte aan stilte/houd je van feestelijke events met veel muziek en geluid?
- Heb je behoefte aan actie/ben je liever lui op dit moment?
- Ga je graag naar buiten/blijf je liever binnen?
- Word je blij van luxe en buitensporigheid/houd je van eenvoud?
- Is het belangrijk anderen te plezieren (en daarmee evt spanningen te voorkomen) of ga je je eigen gang ook als anderen dat niet leuk vinden?
- Ben je graag langdurig bij anderen/houd je van kortere ontmoetingen?
- Welk van deze vragen trof je het meeste?
Als je hier eerlijk antwoord op geeft krijg je informatie over wat voor jou van belang is. Je kunt de dagen verder invullen, wie wel, wie niet, wanneer wel, wanneer niet, hoe wel, hoe niet. Kijk of je kunt uitgaan van wat je het allerliefste wilt.
11 TIPS om tot een invulling te komen
- De feestdagen hebben veel dagdelen, laat er een paar open zodat je die in het moment kunt invullen.
- Zorg ervoor dat je in ieder geval een deel van de dagen invult op een manier die 100% bij jou past.
- Als je op een bijeenkomst bent waar veel gedronken wordt, ga naar huis als je het niet meer leuk vindt (dat is in mijn ervaring vaak na 1,5 uur), dit kun je van tevoren zien aankomen en hier kun je dus op plannen. Je kunt dan zelf nog even lekker een film gaan kijken ofzo ; ).
- Wanneer je mensen wilt ontmoeten en een meergangendiner met alcohol niet ziet zitten, denk dan eens aan alternatieven: een ontbijtafspraak, ochtendwandeling, koffie of brunch.
- Ga iets samen doen in plaats van eten, drinken en praten, denk aan spelletjes, puzzelen, creatieve projecten, sporten, elkaar iets nieuws leren, koekjes bakken ; ).
- Als je iets doet 'om een ander te plezieren' blijf je dan van deze intentie bewust in het moment. Dan kun je dat 100% van harte doen.
- Als je alleen bent, zie het als een cadeau aan jezelf, nu jij alle vrijheid hebt, wat is het wat je het allerliefste zou doen of laten.
- Spreek uit tegen anderen wat je graag zou willen, of dat nou kan of niet.
- Ga naar een plek waar je nog nooit bent geweest.
- Wat je ook doet, waar je ook bent, wees in het moment. Be Present.
- Kom naar de Helderder Sessie op 14 december.
Volgende week deel 2: Wat drink ik wél, Tips voor de lekkerste alcoholvrije drankjes.